Wiedza dotycząca znakowania środków spożywczych jest niezbędna dla wszystkich producentów żywności. Dzięki treściom zawartym na etykiecie konsument uzyskuje rzetelne i łatwe do zrozumienia informacje. Ujednolicone normy europejskie ściśle regulują zawartość merytoryczną etykiet. Jak znakować żywność, aby dostarczyć konsumentom pełnych i zgodnych z prawdą informacji?
Ogólne zasady dotyczące znakowania żywności obligują do wskazania na etykiecie produktu informacji o: podmiocie, który odpowiada za informacje na temat żywności, składzie produktu, a także danych umożliwiających jego identyfikację. Pozostałe informacje, które obowiązkowo muszą znaleźć się na opakowaniu produktu to: nazwa, ilość netto żywności, informacje o wartości odżywczej oraz alergenach, data minimalnej trwałości lub termin przydatności do spożycia.
W myśl polskiej ustawy o bezpieczeństwie żywności i żywienia każdy importer czy producent środków spożywczych ma obowiązek znakowania swoich produktów wprowadzanych do obrotu na terytorium RP w języku polskim. Informacje powinny znajdować się bezpośrednio na produkcie, opakowaniu lub pojemniku. Producent żywności nie może wprowadzać konsumenta w błąd. Zabronione jest zatem przypisywanie produktowi właściwości, których on nie posiada. Dotyczy to szczególnie sugestii o niektórych właściwościach produktu, zwłaszcza podkreślania obecności lub braku obecności określonych składników lub substancji odżywczych.
Informacja o wartości odżywczej pojawia się na etykiecie środków spożywczych zazwyczaj w formie graficznej (tabela). W niektórych sytuacjach możliwe jest umieszczenie tych danych w postaci liniowej. Obowiązek zamieszczania informacji o wartości odżywczej nie dotyczy suplementów diety. Informacja o wartości odżywczej to informacja o wartości energetycznej oraz zawartości: tłuszczów (w tym kwasów tłuszczowych nasyconych), węglowodanów, cukrów, białka oraz soli. Dodatkowo możliwe jest określenie RWS, czyli % dziennych referencyjnych wartości spożycia.Dzięki temu konsument może samodzielnie określić udział danego produktu w codziennej diecie, co umożliwi racjonalne planowanie i komponowanie posiłków.
Normy prawne dotyczące znakowania żywności podlegają nieustannym zmianom. Powodem tych działań jest budowanie świadomości konsumenckiej i umożliwianie podejmowania świadomych decyzji zakupowych. Wybór kupującego powinien zostać dokonany nie tylko na podstawie wyglądu produktu lub opakowania. Stąd też restrykcyjne wymogi dotyczące wyszczególniania składników obecnych w produkcie, podawania informacji o wartości odżywczej lub wskazywania użytych dodatków do żywności. Nie bez znaczenia jest również miejsce pochodzenia produktu. Wskazanie kraju lub miejsca pochodzenia regulują: rozporządzenie Parlamentu i Rady UE nr 1169/2011 w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności oraz rozporządzenie Komisji nr 2018/775, które doprecyzowuje reguły dotyczących wskazywania kraju lub miejsca pochodzenia podstawowego składnika środka spożywczego
Partnerem artykułu jest kancelaria FoodMedLaw zajmująca się doradztwem w kwestii prawa żywnościowego.