Słownik pojęć - Napoje, Produkcja, Handel
Kwas askorbinowy (witamina C) - organiczny związek chemiczny, pochodna glukozy o wzorze sumarycznym C6H8O6. W warunkach standardowych jest białym, krystalicznym ciałem stałym.
- Witamina C odgrywa istotną rolę w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu. Do szerokiego spektrum jej działania zalicza się m.in:skracanie czasu trwania infekcji górnych dróg oddechowych,
- aktywizacja systemu immunologicznego,
- niszczenie wirusów,
- ułatwianie gojenia się ran i złamań,
- hamowanie tworzenia się sińców i powstawania krwotoków,
- hamowanie krwawienia dziąseł,
- podnoszenie odporności na zakażenia,
- regulacja poziomu cholesterolu,
- obniżanie ciśnienie krwi,
- ochrona przed zmianami nowotworowymi (rakiem żołądka, jamy ustnej, przełyku, płuc, wątroby, szyjki macicy i odbytu),
- łagodzenie niepożądanych skutków radioterapii,
- ochrona skóry przed działaniem słońca i starzeniem,
- hamowanie rozwoju zaćmy,
- wpływ na wytwarzanie i zachowywanie kolagenu
- uczestnictwo w produkcji hormonów zwalczających stres,
- poprawa wydolności fizycznej.
Witamina C bierze także udział w przemianach tyrozyny, syntezie steroidów nadnerczowych. Ma również wpływ na zachowanie prawidłowego potencjału oksydacyjnego w komórce. Rekomendowane spożycie witaminy C dla dorosłego człowieka wynosi od 45 mg do 90 mg na dobę. Organizmy większości zwierząt i roślin wytwarzają ten związek. Wyjątkiem są organizmy ssaków naczelnych, w tym człowieka, świnki morskiej i niektórych gatunków nietoperzy, którym musi być ona dostarczona z zewnątrz.
Skutki niedoboru
Szkorbut, samoistne krwawienia, uszkodzenia naczyń krwionośnych, krwawe wybroczyny, złe gojenie i odnawianie się ran, rozpulchnienie dziąseł, zmiany w zębach (np. zgorzel), bolesność stawów i mięśni, obrzęki kończyn, osłabienie, utrata apetytu, obniżenie wydolności fizycznej, depresja, osteoporoza, niedokrwistość mikrocytarna niedobarwliwa, nadczynność gruczołu tarczowego, zaburzenia neurologiczne, wtórne infekcje, schorzenia żołądka, zapalenie błony śluzowej, przedłużenie okresu zaziębienia organizmu i trudności w leczeniu zakażeń. Ostatecznie może prowadzić do śmierci.
- acerola (w 100 g owocu 1400-2500 mg)
- gwajawa (w 1 owocu 165 mg),
- winogrona,
- papryka czerwona (w 1 szt. 141 mg),
- papryka zielona (w 1 szt. 95 mg),
- koper ogrodowy
- owoce dzikiej róży,
- cytryny,
- pomarańcze (w 1 owocu - 70 mg),
- grejpfruty (sok z 1 owocu - 75 mg),
- kiwi (w 1 owocu - 74 mg),
- melon kantalupa (w połówce 113 mg),
- ananasy,
- czarne i czerwone porzeczki,
- truskawka (w porcji 140 g - 84 mg),
- jagody czarnego bzu,
- maliny,
- jeżyny,
- brukselka (porcja 6 szt. - 78 mg),
- kapusta,
- kalafior (porcja 85 g - 36 mg),
- rzepa,
- cebula zwyczajna,
- szpinak,
- brokuły,
- groszek zielony,
- kalarepa,
- szparagi,
- jabłka,
- soja,
- ziemniaki - główne źródło witaminy C dla mieszkańców wielu krajów,
- pomidory (gotowane, porcja 225 g - 45 mg),
- karczochy.
Zastosowanie w przemyśle spożywczym
- E300 - kwas askorbinowy
- E301 - askorbinian sodu
- E302 - askorbinian wapnia
- E303 - askorbinian potasu
- E304 - estry kwasów tłuszczowych i kwasu askorbinowego
- E304(i) - palmitynian askorbylu
- E304(ii) - stearynian askorbylu
